ĐẠI NGHĨA

Truyện ngắn Nguyễn Hàn Chung

Tan buổi thiết triều ,nhìn thấy tiểu hoàng đế áo cổn, long bào lụng thụng rực rỡ vẫn không che giấu được vẻ trẻ con của cậu bé mới sáu tuổi đầu trong lúc Thái hậu buông rèm nhiếp chính ba vị khai quốc công thần của triều Đinh : Đinh Điền ,Nguyễn Bặc , Phạm Hạp đều có vẻ buồn ,lòng tràn đầy nghi hoặc . Tiên Hoàng và thái tử bị ám hại thật là thảm khốc ,nguyên nhân hành thích mà tên Đỗ Thích nêu ra thật chẳng thuyết phục chút nào ,vì sao Thái hậu và Thập Đạo tướng quân Lê Hoàn lại ra lệnh xử trảm hộc tốc tên loạn thần thí chúa mà không giao cho đình thần nghị xử , cũng gieo vào lòng những bậc trung quân nhiều suy nghĩ . Có phải manh nha một âm mưu tranh đoạt quyền bính nào ở đây không ? Cả ba người từng cờ lau tập trận rồi bình nam định bắc hơn mười năm trời ,lập nên bao công trạng hiển hách mới có địa vi trọng thần ngày hôm nay . Không thể để Tiên Hoàng và thái tử chết oan mà phận bề tôi yên lòng –Cả ba đều nghĩ như vậy nhưng chưa biết phải làm gì bởi ba người tuy chức thì cao mà không nắm được binh quyền tất cả đều một tay Lê Hoàn thống lĩnh . Một đêm tháng chạp năm Kỷ mão nghĩa là hai tháng sau khi Tiên Hoàng bị hành thích ba vị lão thần và một viên tiểu tướng là em trai của lão thần Phạm Hạp tên là Phạm Cự Lạng nhóm họp dưới mật thất dinh cơ họ Phạm .Trong phòng, đèn hương tù mù có linh vị vủa Tiên Hoàng và Thái tử ,bốn người hành lễ quân thần trước linh vị xong là khẩn trương ngồi vào bàn nghị sự .Nét ưu phiền tràn ngập trên khuôn mặt của những người dũng tướng từng phen trận mạc với quân vương ,Nguyễn Bặc mở đầu câu chuyện : –

Thưa chư vị quan huynh và Phạm đệ .Sở dĩ chúng ta nhóm họp ở đây là vì giang san xã tắc của nhà Đinh mà Tiên Hoàng cùng huynh đệ chúng ta đã dày công hãn mã tạo nên . Bây giờ toàn bộ binh quyền đều nằm trong tay tên Thập đạo chúng ta chỉ cần vọng động là ba họ không còn .Các vị có cao kiến gì xin cho Bặc này được rõ ?

– Đệ biết dã tâm của Lê Hoàn bởi hắn chơi thân với đệ từ thủa ấu thời ,bề ngoài hắn làm ra vẻ trung hậu nhưng kỳ thực lúc nào cũng lăm le mưu đồ vương bá. Ta chưa có cơ sở để kết tội hắn âm mưu thí quân nhưng xem việc hắn kéo bè kết cánh khuynh loát triều ca thì đủ rõ .Muốn cơ đồ của Tiên Hoàng thiên thu vạn đợi nhất thiết phải trừ khử con người này – Phạm Hạp bày tỏ quyết tâm

. – Ý kiến của Phạm huynh theo đệ là hoàn toàn chí lí song chúng ta không đủ cả nhân tài ,vật lực lẫn thời cơ nếu khinh xuất khởi sự thì đầu rơi không tiếc chỉ sợ cơ nghiệp của nhà Đinh không truyền quá hai đời . Đinh Điền buông một tiếng thở dài não ruột .

– Chả lẽ chúng ta đành chịu bó tay cho họ mặc sức tung hoành ,mai sau làm sao còn dám triều kiến tiên vương nơi chín suối . Hay là ta mật kiến Thái hậu bày tỏkhúc nôi xin người ban chiếu tước bỏ binh quyền của họ Lê thì còn lo gì mối hoạ về sau .Phạm Hạp hiến kế . – Nguyễn Bặc cười mà mắt rưng rưng lệ :

’ Chúa thưọng còn quá nhỏ mà thái hậu thì trọng thị họ Lê ra mặt không thấy âm mưu thoán đoạt của kẻ quyền thần dẫu tâu trình cũng chỉ chuốc hoạ vào thân mà thôi .Tiên Hoàng ơi! Lũ ngu thần lực bất tòng tâm , cúi xin người hiển linh phủ dụ lấy một lời

.Cả ba vị lão thần quỳ mọp trước linh vị khóc lạy duy chỉ Phạm Cự Lượng là ngồi yên khoé môi chỉ hơi động đậy .Nhìn thấy thái độ khác thường ấy của viên tướng trẻ cả ba người ngước lên nhìn tiểu Phạm một cách chăm chú .

-Lão đệ có cao kiến gì chăng ? Pham Cự Lượng nhắp chén trà trầm ngâm một hồi lâu mới vòng tay kính cẩn :

– Thế các quan anh đà hay gì chưa ? Trấn thủ Lạng Châu vừa cho thám mã cấp báo vua tôi nhà Tống biết chuyện Tiên hoàng bị sát hại ,quần thần bất hoà nên định thừa nước đục thả câu kéo quân vào thôn tính nước ta .Ngoại thù là trọng chuyện trong nhà sẽ khu xử về sau xin quý quan anh soi xét . Phạm Hạp quát em trai :

– Đó mới chỉ là tin đồn nhảm hoặc giả là chúng nó phao tin để lòng quân âu lo việc nước mà quên đánh đổ kẻ quyền thần .Đợi đên lúc ngươi nói thì sơn hà đổi chủ ,đại cuộc đã viên thành chúng ta cúi đầu xưng thần với hắn chứ còn khu xử cái gì nữa ? Đinh Điền ,Nguyễn Bặc đồng thanh nói :

Phạm đệ nói cũng có lí .Chúng ta tạm thời ẩn nhẫn án binh bất động chờ thời cơ ,nếu Tống quân tràn sang biên ải thì trước hết phải quét sạch nó đi thứ đên mới hưng gia trị nghịch Phạm Hạp gục gặc đầu

: Ừ ! thì cũng phải thế thôi ,phải lấy san hà làm trọng .Thế là cuộc họp không thành ai về dinh cơ nhà ấy. Giặc Tống dòm dỏ thấy triều đình nhà Đinh chưa loạn nên chúng cứ dấm doá quân phía biên thuỳ mà không dám tiến vào . Cùng lúc ấy Lê Hoàn chỉnh trang binh bị tích trữ quân lương Không đủ kiên nhẫn chờ đợi Nguyễn Bặc ,Đinh Điền và Phạm Hạp chạy vào Ai châu dấy binh khởi nghĩa phù Đinh diệt Lê .Thập đạo tướng quân Lê Hoàn xin lệnh Thái hậu chỉ để hai đạo quân giữ thành còn kéo các đạo quân tinh nhuệ vào Ai châu đánh tốc chiến tốc thắng vì còn sợ Bắc quân nhân cơ xâm phạm. Trận chiến diễn ra chớp nhoáng và quyết liệt .Quân ít thế cô Đinh Điền chết ngay tại trận .Nguyễn Bặc bị bắt điệu về Hoa Lư xử trảm .Phạm Hạp đánh mở đường máu chạy lên Bắc Giang rồi sau đó cũng bị bắt đem về Hoa Lư lãnh án tử hình.Ba vị khai quốc công thần trong cuộc tranh chấp quyền bính đã không đủ sức đương cự với tài thao lược của Lê Hoàn có sự hậu thuẫn trong màn trướng đã trở thành giặc của triều Đinh (!)

Tống quân ở biên thuỳ ứng chực sẵn thừa cơ tiến quân xâm lược Đại Cồ Việt .Thái hậu Dương Vân Nga và tiểu chúa Đinh Toàn vô cùng hoảng sợ triệu kiến Lê Hoàn giao cho toàn bộ binh quyền kể cả ấn tín chiêu quân mãi mã ,thâu nạp nhân tài chống cự quân thù bảo vệ đất nước .

*** Phạm Cự Lạng ngồi trước án thư đăm đăm suy nghĩ .Dù triều đình đã hiểu việc ông không chịu cùng anh mình là Phạm Hạp dấy binh tạo phản nên không hề bắt tội ông ,ông cũng căm hận Lê Hoàn đã không nghĩ tới công lao khai quốc cho anh ông con đường sống .Nay quân thù xâm lăng tiến binh vượt qua biên ải, Thái Hậu triệu kiến giao cho ông làm Đại tướng quân cùng Lê Hoàn lo việc chống giặc .Ong hiểu tất nhiên đây là thâm ý của Lê Hoàn muốn cùng ông trước thù chung gạt bỏ thù riêng chung sức chung lòng lãnh đạo quân dân cứu nguy xã tắc . Không còn thì giờ để suy nghĩ ông lĩnh ấn Đại tướng quân cầm binh ra trận. Biết thế giặc rất mạnh chuyện thắng thua chưa biết thế nào ,chúa còn quá thơ ấu ,mà con cháu các vị công thần bị xử trảm năm qua còn chưa phai thù hận .Ong suy nghĩ lung lắm ,cả triều đình ai cũng biết ông có mối thù sâu với Lê Hoàn nếu ông đề xướng tôn Lê Hoàn lên ngôi Hoàng Đế chắc chắn triều thần sẽ hiểu ông vì đại nghĩa mà hết lòng ủng hộ. Nhưng tôn kẻ đã giết anh ruột mình- người đã dày công day dỗ ông từ thuở bé thơ ông đành lòng sao đặng .Mãi suy nghĩ chân ông đã bước vào tới thềm đai điện .Văn võ bá quan đã tề tựu đủ mặt,trước hoàng cung Hoa Lư quân sĩ túc trực gươm giáo tuốt trần .Ngày hội triều hôm nay sẽ quyết định vận mạng xứ sở .Ong ngồi vào ghế Đại tướng quân ,ba quân tướng sĩ nhìn ông chờ đội .Là một người lương tướng từng vào sinh ra tử quân pháp vô thân mà vẫn tràn đầy lòng vị tha ông biết tướng sĩ yêu mến ông còn hơn cả ông Thập Đạo .Trong óc ông thoáng hiện ra cái ngai rồng Hoàng đế nhưng chợt nghỉ tới một điều gì đó khi bắt gặp cái nhìn tràn ngập yêu thương của Thái hậu về phía một người ,ông dõng dạc hướng về ba quân hô lớn :

-“Này ! Thưởng người có công mà phạt kẻ không vâng mệnh,đó là phép hành binh.Bây giờ chúa thượng hãy còn thơ ấu ,bọn ta dẫu liều chết may có lập chút đỉnh công lao thì ai biết cho ? Chi bằng trước hãy tôn ngay Thập đạo tướng quân lên làm thiên tử sau sẽ ra quân”(1)

Cả hoàng cung Hoa Lư lặng phắc bỗng ầm vang như sóng vỡ bờ .Có tiếng tung hô “Vạn tuế “ từ phía tướng sĩ rồi lan ra cả cung đình. Lê Hoàn sững người ,ông không tin ở tai mình khi nghe lời xướng tôn phù Hoàng đế laị đươc phát ra từ miệng một người ghét ông ra mặt .Lòng ông càng rộn hơn khi tận mắt chứng kiến quân dân Đại Cồ Việt tín nhiêm mình đến thế .Nếu đươc Thái hâu chuẩn tấu ông sẽ làm hết trí lực và tâm lực mình vì quân dân nước Việt .Trong óc ông bỗng nảy ra hai tiếng Đại Hành.

Thái hậu thấy mọi người đều vui lòng quy phục,sai lấy áo long cổn mặc cho Hoàn ,mời Hoàn lên ngôi Hoàng đế “(2) Đó là vào mùa thu năm Canh thìn ,nhà Đinh hết vận nhường cho một triều đại mới, triều Tiền Lê như sử gọi sau này . *****

Hầu Nhân Bảo vừa đi vừa ngâm ông ổng một bài thơ biên tái của Sầm Tham . Tống Thái tôn đã tín nhiệm giao cho hắn ta lĩnh ấn tướng soái chắc mẫm phen này lũ man di nơi góc biển sẽ quỳ gối xưng thần . Hắn sẽ tha hồ nếm mùi gái Việt đâu biết quân mai phục đã phủ vây tứ bề.Khi đại quân rơi vào những thung lũng sâu hun hút ,phía trước núi mặt quỷ án ngữ trong cái thế thập nhân nhập cửu bất hoàn ,núi Mã Yên ải Chi lăng như chiếc thòng lọng chỉ chực siết vào cổ họng ,.hắn mới hiểu mình đã lạc vào tử địa vội truyền lệnh đổi tiền quân làm hậu quân nhưng đã chậm mất rồi .Cái kế phục binh đơn giản ấy đã vùi thây tên cướp nước ,tiêu diệt gần như hầu hết đạo quân Giao châu thuy lục chuyển vận sứ .Đến lúc chiến thuyền của Lưu Trừng bị đại bại trên sông Bạch Đằng rồi Trần Khâm Tộ mất mật tháo chạy các bộ tướng Quách Quân Biện ,Triệu Phụng Huân bị bắt làm tù binh mưu đồ thôn tính Đại Cồ Việt của Tống Thái tôn đa bị phá sản hoàn toàn.

Mưòi năm sau ngày chiến thắng Lê Đại Hành hoàng đế bây giờ đã là một lão hoàng ngồi trên điện Bách Bảo thiên tuế ngắm mây chiều bay trên núi Đai Vân thuộc đất kinh kỳ.Nhà vua đùa với vị tướng già họ Phạm :

Giá như ngày xưa ngươi không chủ trương tôn ta làm hoàng đế không biết câụ nhỏ Đinh Toàn ấy có phải sang hầu lão Tống đế ở Bích cung ,Minh Đường không nhỉ !

Chợt như nhớ điều gì Đại Hành Hoàng Đế quay lại bảo tả hữu :

Ta đánh với Tống quân mười năm trước là cái thế chẳng đặng đừng , dẫu sao không động đên đao thương mà đất nước yên bình chẳng là phúc lớn cho trăm họ hay sao ! Ngày mai sứ Tống đến đây các khanh phải lựa lời mà thù tiếp sao cho không hổ mặt triều đình mà giải được nạn đầu rơi máu chảy để cho dân ta hưởng được chút lộc trời kể từ loạn mười hai sứ quân đến nay dân ta chưa hề được hưởng mới là điều trẫm mong muốn nhất

. Nguyễn Hàn Chung